Zengin hastalığı, kral hastalığı veya damla hastalığı olarak çeşitli isimlerle bilinen gut hastalığı kişinin hayat kalitesini oldukça düşüren, şiddetli bir romatizma hastalığıdır. Toplumumuzda kadınlarda menopoz öncesi dönemde nadiren ortaya çıkmakta ve kadınlara oranla erkeklerde çok daha sık görülmektedir.
Peki GUT Hastalığı nedir? Nasıl oluşur? GUT hastalığında nasıl beslenilmelidir?
Gut, ürik asit birikimi ile karakterize çeşitli durumları ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Bu birikim genellikle kişinin ayaklarında meydana gelir. Gut hastalığı bulunan kişiler ayak eklemlerinde ödem ve ağrı hissedebilir özellikle ayak başparmağı bu rahatsızlıktan en çok etkilenen eklemlerin başında gelir. Gut atağında ani ve keskin bir ağrı meydana gelir ve kişiler ayakları yanıyormuş gibi hissedebilir. Gut hastalığı belirtileri gelip geçici özellik gösterse de belirtilerin kontrol altına alınabilmesi adına çeşitli yöntemler mevcuttur.
Gut hastalığı ile kan ürik asit düzeyi arasında kuvvetli ilişki vardır. Ancak gut atağı sırasında hastaların dörtte birinde kan ürik asit düzeyi normal olabilir. Bunun haricinde; gut hastalarında kan ürik asit düzeyi normal laboratuvar değeri olan 6.8 mg/dl’nin üzerindedir. Kan ürik asit düzeyi ne kadar yükselirse atak geçirme sıklığı ve şiddeti de o kadar artmaktadır.
Gut hastalarında aynı zamanda; hipertansiyon, şeker (diabetes mellitus), lipid bozuklukları ve kalp damar hastalıklarının ortaya çıkma riski artmaktadır. Bu nedenle hastaların bu açıdan da uygun şekilde değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca hastaların yüzde 10-15’inde ürik aside bağlı böbrek taşları gelişebilmektedir.
Ürik asit, pürinlerin yıkımıyla oluştuğundan; beslenmenizde pürinden zengin gıdaları kısıtlamak gerekir. Özellikle yüksek miktarda pürin içeren yiyeceklerden bu süreçte uzak durmakta fayda var. Ilımlı miktarda pürin içeren yiyecekleri ise size özel belirlenen miktarlarda tüketmelisiniz. Bu süreçte alkolden kesinlikle uzak durmalısınız. Aşağıda yiyeceklerin pürin içeriğine göre sınıflandırılmış halini bulabilirsiniz.
Yüksek miktarda pürin içeren yiyecekler
- Sakatatlar
- Küçük balıklar
- Kabuklu deniz ürünleri
- Havyar
- Ançüez
- Et ve maya özleri
Ilımlı miktarda pürin içeren yiyecekler
- Et
- Kümes hayvanları
- Kuru bezelye, fasulye ve bakliyat
- Mantar ve kültür mantarları
- Kuşkonmaz, karnabahar, ıspanak
- Kepekli tahıllar
Düşük miktarda pürin içeren yiyecekler
- Süt ve süt ürünleri
- Yumurta
- Ekmek ve hububat (kepekli tahıllar hariç)
- Makarna
- Meyve ve sebzeler